درک عمومی ریاضی و فیزیک
اهمیت درک عمومی ریاضی و فیزیک در کنکور هنر
درس «درک عمومی ریاضی و فیزیک» شامل ۳۰ سؤال با ضریب ۵ میباشد که سهم قابلتوجهی از نمره کل کنکور هنر را شامل میشود. برخلاف تصور مرسوم، این بخش تنها به فرمولنویسی محدود نیست؛ بلکه نیازمند تحلیل مفهومی، مدلسازی و استفاده خلاقانه از دانش ریاضی و فیزیک در مسائل کاربردی است. تسلط بر این مباحث میتواند تراز شما را تا ۵۰۰۰–۸۰۰۰ نمره ارتقاء داده و فرصت ورود به رشتههای گرافیک، طراحی صنعتی و معماری داخلی و سایر را فراهم کند.
کاربرد ریاضی، هندسه و فیزیک در هنر
- نسبت طلایی و ترکیببندی در نقاشی و عکاسی
- استفاده از نسبت طلایی در تقسیمبندی کادر و چیدمان عناصر بصری
- ایجاد هارمونی و تعادل بصری در طراحی پوستر، نقاشی و عکاسی
- تشابه مثلثها در طراحی محصول و معماری
- بهرهگیری از روابط تشابه برای مقیاسدهی مدلهای معماری و ماکت
- رسم دقیق نماها با کاربرد قضیه تالس
- مدلسازی سهبعدی با هندسه تحلیلی
- تبدیل معادلههای صفحه، خط و مخروط به اشکال سهبعدی در نرمافزارهای CAD
- طراحی حجمهای پیچیده با استفاده از مبانی هندسه منظری
- نورپردازی صحنه و فیزیک نور
- محاسبه زاویه تابش و شدت نور برای خلق عمق و سایه در انیمیشن و رندر
- شبیهسازی شکست نور در مواد شیشهای و براقی اجسام
- الگوهای فرکتال و طراحی دیجیتال
- استفاده از مفاهیم خودتشابه در خلق آثار انتزاعی و پوسترهای جذاب
- الگوریتمهای ساده فرکتال برای تولید بافتهای طبیعی
مثالهای عملی:
- طراحی پوستر با شبکه تسطیع (Grid System)
- مفهوم ریاضی: تقسیمبندی کادر با استفاده از شبکههای افقی و عمودی (مثلاً شبکه ۱۲×۱۲).
- کاربرد در هنر: تعیین موقعیت دقیق تیتر، تصویر اصلی و متنهای فرعی به گونهای که تراز و تعادل بصری حفظ شود.
- پرسپکتیو یکنقطهای در طراحی داخلی
- مفهوم هندسه: خطهای همگرا به یک نقطه گریز (vanishing point).
- کاربرد در هنر: رسم فضاهای سهبعدی مانند سالن تئاتر یا گالری هنری در یکنقطه پرسپکتیو.
- شبیهسازی سایه و نور در مجسمهسازی دیجیتال
- مفهوم فیزیک: تابش نور (ray tracing) و بازتاب (reflection).
- کاربرد در هنر: خلق مجسمههای دیجیتال با جزئیات سایه و روشن طبیعی.
- طراحی بازاریابی با الگوهای فرکتال
- مفهوم ریاضی: خودتشابه و تکرار الگو در مقیاسهای گوناگون.
- کاربرد در هنر: خلق پسزمینهها یا بافتهای پیچیده برای بنرهای دیجیتال و چاپی.
- براورد نسبت طلایی در چیدمان آثار هنری
- مفهوم هندسه: نسبت طلایی (ϕ ≈ ۱.۶۱۸) برای تقسیمبندی نسبت اضلاع.
- کاربرد در هنر: چیدمان قابها یا تابلوها در گالری به گونهای که نسبت فاصلهها و ارتفاعها مطابق ϕ باشد.
- نقش امواج صوتی در طراحی فضای اجرا (اکوستیک)
- مفهوم فیزیک: انعکاس و جذب صوت (sound reflection & absorption).
- کاربرد در هنر: طراحی تئاتر، کنسرتسرا یا استودیو ضبط.
- تبدیلات هندسی در انیمیشن دوبعدی
- مفهوم هندسه: تبدیلات ایزومتری (انتقال، دوران، بازتاب).
- کاربرد در هنر: ساخت سیکلوگرام حرکت شخصیتها یا اشیاء.
با بهکارگیری این مثالهای عملی، میتوانید نهتنها درصدهای خود را در کنکور هنر بالا ببرید، بلکه در پروژههای هنری واقعی نیز از پیشزمینههای ریاضی، هندسه و فیزیک بهرهمند شوید. این تلفیق علم و هنر باعث میشود آثار شما از لحاظ فنی و زیباییشناسی در سطح حرفهای قرار گیرند.

منابع درک عمومی ریاضی و فیزیک
معرفی شده از سوی سازمان سنجش و آموزش کشور
مباحث ریاضی (۱۰ تا ۱۵ سؤال):
- مجموعه، الگو و دنباله (مجموعههای متناهی و نامتناهی ]مجموعههای اعداد (اعداد طبیعی – اعداد حسابی – اعداد صحیح – اعداد گویا – اعداد گنگ “اصم” – اعداد حقیقی – اعداد اول – تقسیم در اعداد – بازهها یا فاصلهها[ – متمم یک مجموعه – الگو و دنباله (الگو – دنباله ]دنباله حسابی – دنباله هندسی[)
- توانهای گویا و عبارتهای جبری (اتحادها – فاکتورگیری – تجزیه – گویا کردن مخرج کسرها)
- معادلهها و نامعادلهها
- شمارش، بدون شمردن
- آمار و احتمال (آمار ]شاخص مرکزی – میانگین[ – احتمال ]احتمال یا اندازهگیری همشانس[)
- نسبت و تناسب (نسبتهای مستقیم – نسبتهای معکوس – واحدهای اندازهگیری طول و جرم)
- درصد و کاربردهای آن
- نسبتهای مثلثاتی (تشابه – تانژانت یک زاویه – سینوس یک زاویه – کُسینوس یک زاویه)
مباحث هندسه (۸ تا ۱۲ سؤال):
- ترسیمهای هندسی (نیمساز یک زاویه و خواص آن – عمود منصف یک پارهخط و خواص آن – رسم خط عمود بر یک خط از نقطهای واقع بر آن – رسم خط عمود بر یک خط از نقطهای غیر واقع بر آن – رسم خط موازی با یک خط از یک نقطه غیر واقع بر آن)
- استدلال (استدلال استقرایی و استدلال استنتاجی – قضیه – برهان غیرمستقیم یا برهان خلف – مثال نقض)
- قضیه تالس، تشابه و کاربردهای آن (نسبت و تناسب در هندسه ]ویژگیهای تناسب – تعریف واسطه “میانگین حسابی و هندسی”[) – قضیه تالس (تعمیم قضیه تالس – عکس قضیه تالس) – تشابه مثلثها (قضیه اساسی تشابه مثلثها – روابط طولی در مثلث – قضیه فیثاغورس و روابط طولی دیگر در مثلث قائمالزاویه) – کاربردهایی از قضیه تالس و تشابه مثلثها (نسبت اجزای فرعی، محیطها و مساحتهای دو مثلث متشابه ]ارتفاعها – میانهها – نیمسازها – محیطها – مساحتها[ – تشابه n ضلعیهای منتظم)
- چندضلعیها (چند ضلعیها و ویژگیهایی از آنها ]تعریف n ضلعی – تعریف قطر در چندضلعیها – تعداد قطرهای n ضلعیها – n ضلعی محدّب و غیر محدّب “مقعر” [ – چهارضلعیهای مهم و ویژگیهایی از آنها ]ویژگیهایی از متوازیالاضلاع – ویژگیهایی از مستطیل و لوزی – ویژگیهای مختص لوزی – ذوزنقه و انواع آن – محور تقارن – قطر – مرکز تقارن[ – مساحت و کاربردهای آن ]کاربردهایی از مساحت – نقاط شبکهای و مساحت[)
- تجسم فضایی و تشخیص و شمارش اشکال هندسی
- دایره (مفاهیم اولیه و زاویهها در دایره ]اوضاع نسبی خط و دایره “خط بر دایره مماس باشد. – خط و دایره متقاطع باشند.[” زوایای مرکزی، محاطی و ظلّی ]شعاع دایره – وتر دایره – قطر دایره – زاویه مرکزی – زاویه محاطی – کمان و اندازه کمان – زاویه ظلّی) – چندضلعیهای محاطی و محیطی ]چندضلعی محاطی و محیطی – دایرههای محیطی و محاطی مثلث – نقطه همرسی – چهارضلعیهای محاطی و محیطی – چندضلعیهای منتظم و ویژگیهای آنها[)
- تبدیلهای هندسی (موقعیت یا اندازه شکل – تصویر – تبدیل طولپایی یا ایزومتری – بازتاب، انتقال و دوران – خط بازتاب یا محور بازتاب – تجانس ]نسبت تجانس “مقیاس” – تجانس مستقیم – تجانس معکوس – انقباض – انبساط) – کاربرد تبدیلها ]کاربردهایی از بازتاب “قرینهیابی”[ – تبدیلهای تقارنی یک شکل هندسی ]تقارن بازتابی “خطی” – تقارن دورانی “چرخشی” – تبدیل تقارنی – تقارن مرکزی – مرکز تقارن – تعداد تبدیلهای تقارنی[)
مباحث فیزیک (۵ سؤال):
- اندازهگیری (کمیتهای فیزیکی – یکاها – کمیتهای نردهای – کمیتهای برداری – چگالی)
- حرکتشناسی (تندی متوسط – سرعت متوسط – سرعت لحظهای – شتاب متوسط)
- دینامیک (نیرو – انواع نیرو – نیروهای متوازن – رابطه نیروی خالص و شتاب – نیروهای اصطکاک)
- انرژی (تبدیلهای انرژی – منابع انرژی – انرژی پتانسیل گرانشی – انرژی حرکتی “جنبشی” – کار)
- گرما (دما – دماسنجی – روشهای انتقال گرما)
- الکتریسیتۀ ساکن (رسانا و نارسانای الکتریکی – القای بار الکتریکی)
- الکتریسیتۀ جاری (مدار ساده الکتریکی – رابطه جریان الکتریکی با مقاومت و اختلاف پتانسیل الکتریکی)
- مغناطیس (قطبهای مغناطیسی – القای مغناطیسی)
- نور و ویژگیهای آن (قانونهای بازتاب نور – آینه تخت – آینههای کروی – تصویر در آینههای تخت و کروی – شکست نور)
- فشار (تعریف فشار – فشار در مایعات – بالابر هیدرولیکی “جک روغنی”)
- ماشینهای ساده (چرخدندهها – قرقرهها – اهرمها – گشتاور نیرو)
روشهای اثربخش مطالعه و یادگیری
- تقسیمبندی و برنامهریزی منظم
- روزانه ۳۰ دقیقه ریاضی و ۳۰ دقیقه هندسه
- مرور مباحث پایه هر هفته و مرور دورهای ماهانه
- تمرین با تستهای ترکیبی
- استفاده از بانک سؤالهای کنکور سالهای اخیر
- تحلیل اشتباهات و ثبت نکات کلیدی در دفترچه مرور
- شبیهسازی آزمون واقعی
- حل ۳۰ سؤال در ۶۰ دقیقه
- تمرین مدیریت زمان و اولویتبندی سؤالات
- تکنیکهای تداعی و حافظه
- ساخت «کارتهای فلش» برای فرمولها و تعاریف
- تصویرسازی ذهنی برای مفاهیم دینامیک و انرژی
- مطالعه گروهی و تبادل دانش
- تشکیل گروههای ۳–۴ نفره برای شرح شفاهی مباحث
- بازخورد مستمر و رفع ابهام
جمعبندی و توصیه نهایی
درک عمقی ریاضی و فیزیک، کلید موفقیت در بخش ضریب ۵ کنکور هنر است. با شناخت کاربردهای عملی این دو رشته در هنر، انگیزهای مضاعف برای یادگیری خواهید داشت. برنامهریزی هوشمند، تمرین هدفمند و استفاده از منابع مناسب، شما را در مسیر کسب درصد بالا و تراز برتر هدایت میکند. همین امروز جدول مطالعهتان را نهایی کنید و قدم بهسوی موفقیت بردارید!
مقالات مرتبط با درک عمومی ریاضی و فیزیک

- مشاوره رایگان کنکور هنر ۱۴۰۵ ویژه یازدهمی و دوازدهمیها